jafar beyg Zangeli
kurdish Kurmancî poet,iran
No text translation available
Ja’far beyg zangali šāer-e kormanj dar rustā-ye govegān cešm be jahān gošud.Sāl-e tavallod-e Ja’far-e beyg mošaxxas nist hamān towr ke az sāl-e vafāt, mahall-e dafn-o baxš-e ziyādi az zendegi-ye u ettelā-i dar dast nist.Az ānjāyi ke vey sher misorud, dar yeki az aš’ār-aš be nām-e fetne-ye sālār dar Xorāsān vaqāye’ rā be gune-i towsif mikonad ke nešān midehad xod u šāhed vaqāye’ bude-ast ) mozākerāt-e ruz-e 3 šanbe 3 Rajab majles-e šowrā-ye melli dar rābete bā osarā-ye bashkanluye Qucān) dar miyābim Ja’far-e Qoli dar fāsele-ye sālhaye1,229 tā 1,266 šamsi še’r misorude-ast .
Ja’far-e beyg dar kudaki az maktabxāne migorixt-o lezā madārej-e tahsili rā tey-e nakard, ammā conānke az aš’ār-aš bar miāyad be cāhār zabān ehāte dāšt-o dar tarkibband-e ma’ruf "delbare man", "man lah tah-e jāri nazar karab-i malāl" ke be āhang shakhtai xānde mišod, tabahhor-e xod rā be esbāt resānde-ast. Be nahvi ke dar barx-i az abyāt-e ān yek mesrā-e torki, yek mesrā’ kardi-yo mesrā-e digar-e ān fārsi-st.
Vey dar avāyel-e javāni-ye āšeq-e doxtari be nām "melvari" mišavad ke nām-e u rā dar besyār-i az aš’ār-aš āvarde-ast. In ešq masir-e zendegi-ye u rā avaz mikonad hamconān ke dar zendegi-ye besyāri az orafā hādese ešq, naqš bidārkonandegi dāšte-ast.
Agar ce ettelāāt-e candān-i dar bāre-ye melvari dar dast nist, ammā barx-i u rā doxtar-e amu-ye ja’farqoli dāneste-and-o barx-i mo’taqed-and vojud-e xāreji nadārad-o nām-e u dar aš’ār-e Ja’far-e Qoli sambol-e ešq-e āsmāni-st.
Vali qarāyen-i dar aš’ār-aš vojud dārad ke nešān midehad melvari šaxsiyati-ye vāqei-st-o in ešq-o hejrān-e jafar beyg rā az zendegi-ye ilyāti be qorbat-o duri az diyār kešānd-o u rā āvāre kuh-o biyābān kard.
Ja’far-e beyg dar jā-ye jā-ye aš’ār-aš az in qorbat muye mikonad. Yek revāyat dar bāre-ye dāneš-e zabān-e jafar beyg bāz migardad be in nokte ke bā tavajjoh be inke nām-e besyāri az šahrhā-vo hattā rustāhā-ye Qucān-o hamconin nām-e šahrhā-ye digar-e Irān-o jahān dar aš’ār-e Ja’far-e Qoli vojud dārad ,mitavān moddai šod ke u besyār-i az in manāteq rā dide-vo dar yeki az in manāteq beehtemāl-e qarib beyaqin be tahsil elm pardāxte-ast.
Dar moqābel-e revāyati digar ke bištar be afsāne mimānad,bar in nokte qarār gerefte-ast ke Ja’far-e beyg beyn do kuh rafte-vo cand mard rā mibinad ke dotār-i be u midehand-o az ān pas u qarihe-ye še’r-o dāneš-e fahm-e cand zabān rā peydā mikonad.
Degarguni dar sath-e andiše: ya’ni ešq-e ja’farqoli be melvari ke az ešq-e majāzi be ešq-e erfāni-ye taqyir-e peydā mikonad,be nahvi ke boruz-at biruni-ye ān dar še’r-aš motejalli šode-vo baxš-e mohemm-i az aš’ār-aš rā aš’ār-e erfāni taškil midehad.
jafar beyg šāeri towsifi-st conānke dar vasf-e do kuh-e šāh jahān,-o hezār masjed-e aš’ār-e towsifi dārad. Mazhab-e Ja’far-e beyg mānand-e tamām karde-i šomāl-e Xorāsān šie asnāašar-i-st va dar aš’ār-e u madh-e aemme-ye ma’sumin(e) mowj mizanad-o nemunehā-ye besyāri dar aš’ār-e ja’farqoli vojud dārad ke har cand sāxt-e dasturi-ye ānhā kormanji-ast vali qeyr az fe’l, hic kalame kormanji digar-i dar ān vojud nadārad.
Ja’far-e beyg alāvebar honar-e šāeri, ke banā be gofte-ye u honar-e asli-ye eš-ast, dotār niz minavāxte-vo aš’ār-aš rā bā āhang-e dotār zemzeme mikarde-ast.
Az Ja’far-e beyg divān-e aš’ār-i bejā-ye mānde-ast ke be kušeš-e kalimollāh tavahhod-i, mohaqqeq-e piškesvat-o nām-e āšnā-ye farhang-o folklor mantaqe-ye Xorāsān, bexosus-e Xorāsān šomāli tashih-o be kušeš-e Ahmad-e Azadi bā onvān "divān-e erfāni-ye Ja’far-e beyg zangali montašer šode-ast